Program adaptacyjny Przedszkola w Osiecznicy
Marta Lebiedzińska

 

Wstęp


 
Początek edukacji przedszkolnej dla dziecka nie jest łatwym procesem. Dziecko wstępuje w nowe, nieznane dotąd środowisko. Już od pierwszych dni pobytu malucha w przedszkolu nauczyciele i rodzice starają się, aby dziecko poznało swoją salę, rówieśników, przyzwyczaiło się do codziennego planu dnia, czuło się bezpiecznie i miło spędziło czas podczas zabaw.
 
Cele:
− Tworzenie atmosfery radości, przyjaźni, zaufania.
− Nawiązanie kontaktu z dorosłymi i grupą rówieśników.
− Zapoznanie dzieci i rodziców z pomieszczeniami przedszkolnymi, z   funkcjami tych pomieszczeń oraz ze sposobami korzystania ze znajdującymi się tam urządzeniami.
− Zapoznanie z organizacją dnia w przedszkolu.
− Budowanie pozytywnego stosunku do dzieci i ich rodziców do instytucji i pracowników przedszkola.
− Wdrażanie do uczestnictwa w imprezach przedszkolnych dzieci i rodziców.
− Zapewnienie dzieciom poczucia bezpieczeństwa i swobody na terenie przedszkola.
− Wspomaganie dzieci w przystosowaniu się do warunków przedszkolnych.
− Ułatwienie dzieciom bezstresowego przekraczania progu przedszkola.
− Złagodzenie przykrych przeżyć i napięć związanych z koniecznością rozstania się dzieci z rodzicami.
− Poznanie i nawiązanie więzi z nauczycielkami, które będą pracować z dziećmi.
− Pogłębianie przez dzieci umiejętności nawiązywania kontaktów z rówieśnikami.
− Zapoznanie dzieci z zasadami bezpieczeństwa w budynku i w ogrodzie.
− Wyrabianie u dzieci nawyków higieniczno – kulturalnych.
− Rozwijanie różnorodnych form twórczości dziecięcej.
− Wspieranie rozwoju aktywności poznawczej dzieci.
− Tworzenie sytuacji edukacyjnych sprzyjających nabywaniu i rozwijaniu różnorodnych umiejętności.
− Poznanie rodziców w działaniu i zabawie z własnym dzieckiem.
− Przygotowanie rodziców do udzielania dziecku wsparcia i pomocy w procesie adaptacji.
− Obniżanie lęku rodziców związanych z koniecznością oddania dziecka do przedszkola pod opiekę personelu przedszkola.
− Przekazywanie rodzicom informacji na temat możliwości rozwojowych dzieci trzyletnich oraz mogących stąd wypływać trudności adaptacyjnych i sposobów przeciwdziałania im.
 
Sposoby realizacji:
 
•    Dzień otwarty  –  marzec (odbywa się przed zakwalifikowaniem dzieci do przedszkola) –  zwiedzanie przedszkola.
•    Rekrutacja – podpisywanie umów, rozmowy indywidualne z rodzicami
•    Tydzień adaptacyjny- czerwiec-możliwość przyjścia z dzieckiem do przedszkola na godzinę zajęć przez cały tydzień (zabawy  ruchowe, zajęcia plastyczne)
•    Zebranie organizacyjne – wrzesień
           – zebranie organizacyjne z nowymi rodzicami,
           – spotkanie z wychowawcą i opiekunem  grupy
•    Ankiety dla rodziców (zbieranie informacji o dziecku, jego  upodobaniach, przyzwyczajeniach, jak  również oczekiwaniach rodziców wobec przedszkola)
•    Wykonanie tablicy informacyjnej dla Rodziców  zawierającą rady jak przygotować dziecko do pierwszych dni w przedszkolu
•     Praca w pierwszych dniach września dwu nauczycielek   jednocześnie     ( stworzenie sytuacji maksymalnego złagodzenia stresu w początkowym okresie.  Poznawanie pomieszczeń przedszkola pod opieką nauczycielek.
•    Kontakty indywidualne rodziców z nauczycielkami (wymiana informacji na temat dziecka) – konsultacje, pomoc w adaptacji
•    Spotkania z rodzicami w formie zajęć otwartych
•     Prowadzenie kącika dla rodziców (udostępnianie rodzicom tekstów wierszy, piosenek, zamieszczanie aktualności na stronie internetowej/facebook  z życia grupy)
 

 
 
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego
 
1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.
1) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy;
2) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych) oraz w świecie dorosłych;
3) w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;
4) wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach, a także, że nie należy wyszydzać i szykanować innych;
5) umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania; wie, komu można podawać takie informacje.
2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku.
1) umie poprawnie umyć się i wytrzeć oraz umyć zęby;
2) samodzielnie korzysta z toalety;
3) samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy i nie naraża ich na zgubienie lub kradzież;
4) utrzymuje porządek w swoim otoczeniu.
3. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.
1) mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji;
2) uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach;
3) w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach.
4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują
w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
1) przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach);
2) grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje) i formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne.
5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
1) uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej.
6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.
1) wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić;
2) zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich;
3) próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie.
7. Wychowanie przez sztukę –dziecko widzem i aktorem.
1) wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie.
8. Wychowanie przez sztukę –muzyka i śpiew, pląsy i taniec.
1) śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu;
2) dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je, pląsając lub tańcząc;
3) tworzy muzykę, korzystając z instrumentów perkusyjnych (oraz innych przedmiotów), a także improwizuje ją ruchem.
9. Wychowanie przez sztukę –różne formy plastyczne.
1) umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych.
10. Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych.
1) wznosi konstrukcje z klocków i tworzy kompozycje z różnorodnych materiałów (np. przyrodniczych), ma poczucie sprawstwa („potrafię to zrobić”) i odczuwa radość z wykonanej pracy.
11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń.
1) rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku; podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody, np. nie stoi pod drzewem w czasie burzy, nie zdejmuje czapki w mroźną pogodę.
12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt.
1) wymienia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych, np. na polu, na łące, w lesie.
13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacja matematyczną.
1) liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego;
2) rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów.
14. Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.
1) potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach;
2) słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami.
15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.
1) wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie, gdzie pracują, czym się zajmują;
2) wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa.
 


Adaptację dziecka ułatwia:
– pozytywne myślenie o placówce ( zaufanie do personelu),
– poznanie placówki przez dziecko,
– wcześniejsze dostarczenie dziecku doświadczeń przebywania z innymi dorosłymi, bycia bez mamy, taty
– umożliwienie kontaktów z innymi dziećmi,
– usamodzielnienie dziecka,
– stopniowe przyzwyczajanie dziecka do placówki (krótki czas pobytu, leżakowania),
– akceptacja dziecka i zrozumienie jego stresu, wspieranie go,
– okazywanie spokoju, poczucia bezpieczeństwa podczas rozstania,
– czas na bycie z dzieckiem po odebraniu go z przedszkola,
– ujednolicenie rytmu życia w przedszkolu i w domu.
 
Adaptację dziecka utrudnia:
– brak zaufania do placówki, podejrzliwość wobec personelu,
– wyrzuty sumienia, niepokój, lęk, poczucie zagrożenia,
– nieznajomość placówki,
– brak doświadczeń społecznych w kontaktach z innymi dorosłymi i dziećmi,
– nadopiekuńczość, wyręczanie dziecka w czynnościach związanych z samoobsługą,
– „rzucenie na głęboka wodę” – pełny wymiar godzin,
– straszenie dziecka,
– pośpiech, zdenerwowanie, zabieganie, brak czasu dla dziecka,
– brak zrozumienia dla trudnych zachowań dziecka, obrażanie się na dziecko, odrzucenie
 



Ankieta informacyjna o dziecku


Imię i nazwisko dziecka……………………………………………………………………………
Data urodzenia…………………………………………………………………………….
Dziecko lubi być nazywane…………………………………………………………………..
1. Czy dziecko jest pod opieką specjalisty, (jakiego?)…………………
2. Dziecko jest uczulone………………………………………………………………………
3. Inne uwagi o stanie zdrowia dziecka………………………………………………
4. Czy dziecko jest samodzielne? Tak Nie
5. Zdecydowanie nie lubi potraw……………………………………………………………..
6. Pamięta o potrzebach fizjologicznych? Tak Nie
7. Czy łatwo rozstaje się z mamą i tatą? Tak Nie
8. Czy chętnie pozostaje z osobami spoza najbliższej rodziny? Tak Nie
9. Czy są sytuacje, których się boi? (Jakie?)…………………………
10. Najchętniej zajmuje się: zabawkami, rysowaniem, oglądaniem TV, oglądaniem książek, słuchaniem bajek.
11. Czy potrafi dłużej zajmować się jedną czynnością? Tak Nie
12. Jest szczęśliwy, gdy…………………………………………………………………
13. Martwi się, gdy……………………………………………………………………………
14. Nie lubi,gdy………………………………………………………………………………….
15. Proszę podkreślić cechy charakterystyczne dziecka: pogodne, spokojne,ruchliwe, płaczliwe, lękliwe, zamknięte w sobie, odważne.

W kontaktach z innymi: Uległe, narzuca swoją wolę, współdziała, troskliwe, obojętne

W zdenerwowaniu lub złości najczęściej: Płacze, rzuca się na ziemie, bije innych, zamyka się w sobie, ustępuje

16. Co skłoniło Państwo do zapisania dziecka do naszego przedszkola?